Jak prawidłowo rozpoznać swój fototyp skóry?
Wiele osób zadaje sobie następujące pytania: jaki mam fototyp skóry? Czy jest on istotny w kwestii doboru pielęgnacji? Czy promienie słoneczne rzeczywiście są niebezpieczne dla mojego zdrowia? W tym artykule postaramy się omówić możliwie jak najlepiej wszystkie wspomniane wyżej kwestie. Wytłumaczymy również, dlaczego nasza skóra starzeje się szybciej, gdy wystawiamy ją na działanie promieni słonecznych oraz doprecyzujemy, jaka ochrona będzie najlepsza, jeżeli chcemy przeciwdziałać poparzeniom słonecznym.
Co to jest fototyp skóry?
Temat fototypów należy rozpocząć od wspomnienia, czym są oparzenia słoneczne. Zna je doskonale większość osób. Występują zazwyczaj podczas wakacyjnych wyjazdów, kiedy większość czasu spędzamy na zewnątrz i nie unikamy ekspozycji na słońce. W takich chwilach zapominamy o regularnej aplikacji kremów lub też nie zakrywamy skóry, dlatego ta ulega poparzeniom słonecznym. W zależności od tego, jaki jest rodzaj karnacji, będzie to określało, czy do poparzenia może dojść znacznie szybciej, czy też proces ten będzie nieco opóźniony. A może wcale nie wystąpi? Jednym zdaniem – w zależności od tego, jaki jest nasz kolor skóry, ma to ścisły związek z tym, czy jesteśmy podatni na uszkodzenia, takie jakie poparzenia, przebarwienia itp.
Fototyp skóry według Fitzpatricka
Gdy wiemy już, co to jest fototyp, na samym początku warto wspomnieć o tym, że rolą melaniny w skórze jest wchłanianie oraz rozpraszanie energii ze światła UV. W ten sposób dochodzi do ochrony komórek naskórka przed ich uszkodzeniem. Jednak to, jaką ochronę zapewnia melanina, zależne jest bezpośrednio od stopnia pigmentacji.
Aby móc lepiej wskazać, która skóra radzi sobie lepiej z ochroną przed słońcem, a która nie ma takich predyspozycji, stworzono specjalną skalę, którą nazwano od nazwiska amerykańskiego dermatologa Fitzpatricka. To dzięki niemu wiemy, że karnacja skóry ma znacznie. Wyróżniamy różne fototypy, a jest ich aż 6. Dobra ochrona przed słońcem zachodzi w typach skóry od IV-V, podczas gdy ludzie z grupy od I-III są szczególnie narażeni nie tylko na poparzenia, ale także na wystąpienie czerniaka.
Ale jak właściwie prezentuje się 6 fototypów skóry, które każdy powinien rozróżniać? Tak zwane typowanie skóry według Fitzpatricka pomaga przewidzieć, jakie jest ryzyko uszkodzeń skóry i wystąpienia chorób. Oto popularne fototypy skóry – charakterystyka oraz ich nazewnictwo.
Fototyp I – celtycki
Pierwszy wariant określany jest jako fototyp celtycki. Czym właściwie się charakteryzuje? To bardzo jasna karnacja, przy której widoczne mogą być też piegi. Mamy tutaj do czynienia z włosami w kolorze jasnego blondu lub rudymi. Kolor oczu to najczęściej jasne odcienie niebieskiego. Jest to fototyp, przy którym występuje szybko zauważalna reakcja skóry na słońce. Już w początkowej fazie opalania widoczne jest poparzenie. Właśnie dlatego osoby, których odcień skóry jest tak jasny, powinny unikać kąpieli słonecznych.
Fototyp II – północnoeuropejski
Fototyp II poznamy dzięki niezwykle jasnej cerze, która często uchodzi za wrażliwą. Włosy ciemny blond lub rude są tutaj kolejnym wyznacznikiem. Piwne oczy, zielone, a czasami nawet niebieskie pasują idealnie do tego wariantu. Skóra jasna, która jest podatna na opalanie, ale także na poparzenia. Fototyp skóry 2 reprezentują osoby, u których dochodzi do powstawania piegów. Co więcej, używane nazewnictwo to po prostu fototyp północnoeuropejski.
Fototyp III – środkowoeuropejski
Tymczasem fototyp III to nic innego, jak to cera jasna lub niekiedy oliwkowa. Jeżeli chodzi o włosy, to najczęściej mają one kolor ciemnego blondu albo brązu. Nie ma natomiast piegów. Oczy bywają ciemnoniebieskie, szare lub brązowe. Fototyp skóry 3 nazywany jest środkowoeuropejskim i charakteryzuje się możliwością zdobycia ładnej opalenizny, chociaż również i tutaj nie wyklucza się poparzeń.
Fototyp IV – południowoeuropejski
Jeżeli chodzi o fototyp 4, to jest on bardziej odporny na poparzenie słoneczne. Zazwyczaj nazywany jest typem południowoeuropejskim lub śródziemnomorskim. Jego przedstawiciele i przedstawicielki mają oliwkową, a niekiedy nawet lekko brązową skórę, ciemne włosy i równie ciemne oczy. Tutaj oparzenia prawie nie występują lub też pojawiają się niezwykle rzadko. Taki rodzaj skóry sprawia, że ciemna opalenizna jest równomierna.
Fototyp V – azjatycki i północnoafrykański
Z tym typem skóry powinna kojarzyć nam się brązowa cera, brązowe oczy i ciemny kolor skóry. Poparzenia nie są praktycznie spotykane. Nie należy więc spodziewać się niewłaściwej reakcji skóry na działanie promieni słonecznych. Warto dodać, że chociaż niektóre fototypy skóry pozornie są do siebie bardzo podobne, to specjaliści raczej nie mają problemu z dokonaniem właściwej analizy.
Fototyp VI – afrykański i afroamerykański
Fototyp VI doskonale radzi sobie z ekspozycją skóry na słońce. Skóra jest czarna, a co za tym idzie – ciemne są również włosy i oczy. W tym przypadku skóra zupełnie nie ulega poparzeniom podczas standardowej ekspozycji na słońce. Jest to tak zwany fototyp afrykański i afroamerykański.
Fototyp skóry – dlaczego warto go znać?
Gdy wiemy już, co to fototyp skóry i jak go rozpoznać, w kolejnym kroku bardzo ważne jest, aby dowiedzieć się, dlaczego ma on tak duże znaczenie oraz po które kosmetyki pielęgnacyjne powinniśmy sięgać każdego dnia. Niezależnie od tego, czy występuje u nas ciemna karnacja, czy też mamy bardzo jasną skórę – na pewno chcemy o nią odpowiednio zadbać. Zalecenia dotyczące ochrony różnią się oczywiście w zależności od fototypu.
Im jaśniejsza skóra, tym większa ochrona staje się niezbędna. Nie można przecież zapominać o fotostarzeniu, które jest wynikiem częstej ekspozycji na słońce. Tego rodzaju uszkodzenie tkanki czasami określane jest mianem ,,blizny posłonecznej”. Można go jednak uniknąć. Określenie fototypu skóry będzie istotne, aby możliwie jak najlepiej dopasować kosmetyki pielęgnacyjne.
A czym są przebarwienia słoneczne? Te mogą występować na skórze aż w trzech wariantach. Zazwyczaj są to piegi, czyli niewielkie plamki, które okazują się być efektem zbyt dużej produkcji takiego barwnika, jak melanina. Powstawanie piegów zostaje zwiększone wraz z częstszą ekspozycją na słońce. U niektórych osób piegi widoczne są szczególnie na grzebiecie nosa.
Tak zwana ostuda występuje zazwyczaj na czole bądź w okolicach ust. Ma ona związek również ze zmianami hormonalnymi, nie tylko ekspozycją na słońce. Są też plamy soczewicowe występujące na twarzy i również występujące po ekspozycji skóry na działanie promieni UV.
Jak chronić się przed słońcem niezależnie od tego, jaki jest nasz typ karnacji? Wiele osób stara się nosić na co dzień ubrania, które zakrywają ciało. Mogą być to dłuższe spodnie czy bluzki z długim rękawem. Jednak sprawdzają się one w momencie, gdy temperatura za oknem nie jest szczególnie wysoka.
A jakie mogą być skutki opalania? Powstawanie piegów (czy innych przebarwień), pojawienie się zaczerwienienia, czy poważniejsze poparzenia (wiążące się z obecnością bólu) to tylko początek. Najniebezpieczniejsze są bez wątpienia choroby zagrażające naszemu zdrowiu. Są one następstwem mutacji prowadzących do rozwoju nowotworów.
Ochrona skóry przed słońcem z Garnier
Jakie są zalecenia dotyczące ochrony? Tutaj specjaliści polecają przede wszystkim aplikację kosmetyków z filtrem UV. Sprawdzają się w naszej pielęgnacji niezależnie od pory roku. Przed nałożeniem produktu upewnijmy się jednak, czy można stosować go na twarz, czy też nawet w okolicach pod oczami. (niekiedy jest to niewskazane przez producenta). Poszczególne preparaty mogą występować w formie balsamu lub nawet sprayu. To od nas zależy, który wariant będzie dla nas prostszy w aplikacji. Pamiętajmy, że skóra dzieci także ulega oparzeniom. Dlatego ochrona przeciwsłoneczna dotyczy nie tylko osób dorosłych. Co w takim przypadku powinniśmy zrobić?
Młodszym członkom rodziny zaleca się aplikować takie kosmetyki, jak chociażby Garnier Spray SPF 50 dla dzieci Ambre Solaire. To niezwykle wysoka ochrona przeciwsłoneczna, która doskonale zabezpiecza delikatną skórę dziecka, a przy tym nawilża ją za sprawą dodatku aloesu. Jest to wegańska formuła, która szybko się wchłania. Krem z filtrem dla dzieci w sprayu nie pozostawia nieprzyjemnej, tłustej warstwy.
Wysoką ochronę przeciwsłoneczną dla dorosłych doskonale reprezentuje taki produkt, jak chociażby Spray SPF 50 Ambre Solaire Invisible Protect Refresh od marki Garnier. Kosmetyk zawiera witaminę E i aloes, dzięki czemu nie tylko odświeża i koi skórę, ale też chroni ją. Opakowanie posiada wygodny w użytkowaniu atomizer, dzięki czemu otrzymujemy produkt w sprayu. Możemy nałożyć go w dowolnym momencie. Kosmetyk nie pozostawia białych śladów i szybko się wchłania.
Ochronny fluid SPF 50 do twarzy Ambre Solaire Super UV to produkt przeznaczony do stosowania w pielęgnacji twarzy. Marka Garnier stworzyła kosmetyk, który chroni cerę przed słońcem dzięki starannie dobranym filtrom UVA+UVB oraz pielęgnuje skórę za sprawą formuły wzbogaconej o kwas hialuronowy. Pozostaje niewidoczny, a po nałożeniu nie występuje tłusta warstwa.
Tymczasem mgiełka SPF 50 do twarzy Ambre Solaire Super UV łączy w sobie efektywną ochronę przed słońcem o szerokim spektrum, a także utrwalenie makijażu za sprawą lekkiej, szybko wchłaniającej się formuły. Okazuje się, że jest to niezwykle ważne dla osób, które mają problem z trwałością podkładów podczas wysokich temperatur. Produkt wystarczy wstrząsnąć przed użyciem, a następnie zaaplikować na twarz.
Należy jeszcze przypomnieć, że niezależenie od tego, jaki jest nasz fototyp skóry, w czasie dnia konieczna jest reaplikacja produktów, które zawierają filtry. W ten sposób jesteśmy w stanie zapewnić sobie możliwie jak najlepszą ochronę przed słońcem. Działanie promieni słonecznych nie jest korzystne, a im dłużej pozostajemy poza domem, tym bardziej staje się ono niebezpieczne. Szczególnie narażona jest skóra, która z natury jest bardzo jasna. Pod uwagę warto brać także inne czynniki, jak na przykład nadmierne pocenie. Sprawia ono, że produkty ochronne szybciej się ścierają.
Nawet, jeżeli dużo czasu spędzamy w domu, ale siedzimy w pobliżu okna, również i w takim przypadku nie powinniśmy rezygnować z aplikacji produktów z filtrem UV. Szyba niestety nie chroni nas dostatecznie.
Czy istnieje bezpieczne opalanie? Im krótsza będzie codzienna ekspozycja na działanie promieni UV, tym lepiej. Jeżeli jednak spędzamy już czas na słońcu, to koniecznie zadbajmy o to, aby chronić swoje zdrowie we właściwy sposób oraz by nie było konieczne leczenie oparzeń słonecznych. Co prawda kosmetologia pielęgnacyjna może pomóc nam w pozbyciu się blizn czy śladów intensywnego opalania, ale lepiej jest najzwyczajniej zadbać o naszą skórę na co dzień, abyśmy nie musieli poświęcać czasu i pieniędzy na częste wizyty u kosmetyczki czy kosmetologa. Stosujmy więc kremy z filtrem UV (oferta Garnier jest niezwykle bogata i każdy znajdzie coś dla siebie), a w miarę możliwości zakrywajmy ciało i starajmy się unikać przebywania na zewnątrz w godzinach, w których słońce jest szczególnie dokuczliwe.
Bibliografia
- Fitzpatrick Thomas B., The validity and practicality of sun-reactive skin types I through VI, „Archives of Dermatology”, 124 (4), 1988, s. 869-871.
- Sachdeva S., Fitzpatrick skin typing: applications in dermatology, Indian journal of dermatology, venereology and leprology, 2009, s. 93-96.
- Stanisz B., Ochrona skóry przed negatywnymi skutkami promieniowania UV, Kosmetologia 2009, 5(65): 363-368.